AI Prompting: Het Rol-Taak-Formaat Framework (met Cheat Sheets)

Effectief werken met ChatGPT of andere AI-tools begint bij de juiste prompt. In deze uitgebreide blogpost bespreken we diverse ‘prompting frameworks en zoomen we in op het praktische Rol-Taak-Formaat framework voor betere resultaten waar je direct mee aan de slag kunt. Ook zie je vier ‘AI ChatGPT Prompt Frame work Cheat Sheets’ waarbij je inspiratie op kunt doen om dit framework in te zetten voor algemene werkzaamheden/productiviteit, marketing, social media en beleidsvraagstukken.

 

 

Wat zijn prompts?

Even terug naar de basis; want, wat zijn ‘prompts’ eigenlijk?

Prompts zijn niets anders dan de instructies, vragen of verzoeken die je aan AI-systemen zoals ChatGPT geeft. Het kan gaan om een simpele vraag, een gedetailleerde instructie, een verzoek, of een scenario. Hoe duidelijker je prompt, hoe beter het resultaat. Maar veel mensen maken dezelfde ‘fout’ – ze typen een vage zin en zijn teleurgesteld over het antwoord. Effectieve prompting geeft structuur en context aan je vraag, zodat de AI precies begrijpt wat je wilt bereiken. Het is het verschil tussen vragen “Schrijf iets over marketing” of “Schrijf als ervaren marketingmanager een overtuigende landingspagina tekst voor een nieuw fitness-abonnement, gericht op drukke professionals tussen 30-45 jaar”. Lees hier meer en laat je inspireren!

 

 

Hoe werkt prompting?

Prompting werkt volgens een aantal principes:

1. Context geven: Je geeft het AI model kennis, informatie over jou, je gewenste doelen en/of je situatie.
2. Specificiteit: Hoe specifieker je instructies, hoe gerichter het resultaat.
3. Structuur bieden: Een gestructureerde prompt leidt tot gestructureerde output.
4. Iteratief werken: Begin met een basis-prompt en verfijn deze stapsgewijs of vraag door, net zolang todat je tevreden bent met de output.

Bij effectieve prompts maak je gebruik van verschillende elementen (variabelen) die de AI helpen begrijpen wat je precies nodig hebt.

 

Voorbeeld: Stel je wilt een social media post voor je bedrijf:

Basis-prompt: “Maak een social media post over onze nieuwe dienst.”

Verbeterde prompt: “Schrijf als ervaren social media marketeer een Instagram post over onze nieuwe online boekhoudtool voor freelancers. De tool biedt automatische btw-berekening, factuurherinneringen en een dashboard met inzicht in inkomsten en uitgaven. Gebruik een enthousiaste maar professionele toon, maximaal 150 woorden, inclusief 3 relevante hashtags en een duidelijke call-to-action om een gratis proefversie te downloaden.”

Je ziet direct hoe de verbeterde prompt:

• Context geeft (boekhoudtool, doelgroep)
• Specifiek is (Instagram, features van de tool)
• Structuur biedt (lengte, elementen zoals hashtags en CTA)
• Ruimte laat voor iteratie (je kunt vervolgens vragen om aanpassingen)

 

 

Welke prompt frameworks zijn er?

Er zijn verschillende frameworks ontwikkeld om het maken van effectieve prompts te vereenvoudigen, hieronder noemen we er een paar;

1. CRISPE Framework

• Capacity & Role: Welke rol moet de AI aannemen?
• Insight: Welke informatie is nodig?
• Specify: Wat wil je precies?
• Personality: Welke toon of stijl moet worden gebruikt?
• Execute: De concrete actie die moet worden uitgevoerd.

 

Voorbeeld van het CRISPE Framework voor Social Media:

Basis-prompt: “Maak content voor mijn Instagram.”

Verbeterde prompt volgens CRISPE: “Capacity & Role: Je bent een social media content creator voor lifestyle merken. Insight: Ik heb een yogastudio met focus op beginners en mensen met stress. Mijn doelgroep is 25-45 jaar, voornamelijk vrouwen. Specify: Maak 5 Instagram post-ideeën die yogavoordelen tonen en nieuwe klanten aantrekken. Personality: Kalm, uitnodigend en niet te zweverig. Execute: Geef per post: een korte caption (max 50 woorden), 3 relevante hashtags en een beschrijving van de bijbehorende foto.”

 

2. GRADE Framework

• Goal: Wat is je einddoel?
• Role: Welke rol moet de AI aannemen?
• Audience: Voor wie is de content bedoeld?
• Details: Specifieke vereisten of beperkingen.
• Examples: Voorbeelden van gewenste output.

 

Voorbeeld van het GRADE Framework voor een gemeente:

Basis-prompt: “Maak een campagne voor burgerparticipatie in onze gemeente.”

Verbeterde prompt volgens GRADE:

“Goal: Verhogen van burgerparticipatie bij het nieuwe duurzaamheidsplan van onze gemeente. Role: Je bent een communicatieadviseur voor de publieke sector met ervaring in participatietrajecten. Audience: Inwoners van onze gemeente, alle leeftijdsgroepen, met speciale aandacht voor jongeren en gezinnen. Details: Er is budget voor zowel online als offline communicatie. We hebben 3 maanden tijd en willen dat inwoners met bruikbare ideeën komen. Examples: Vergelijkbaar met de succesvolle participatiecampagne van de gemeente Utrecht voor hun energietransitie of de burgerbegrooting van Antwerpen.”

 

3. Het Rol-Taak-Formaat Framework

Dit is het krachtige framework dat we hieronder uitgebreid hebben uitgewerkt. Het maakt prompting simpel door het op te delen in drie belangrijk (doch simpel te onthouden) elementen;

Rol (Wie?)

Hier geef je aan vanuit welke rol of expertise de AI moet antwoorden. Dit geeft context en de juiste toon voor het antwoord. Bijvoorbeeld: ‘Wees een;

• CEO
• Marketingmanager
• Social Media Strategist
• Digitale Marketing analyst
• SEO Expert
• Ervaren fotograaf
• Top Content Creator
• Beleidsmedewerker
• Senior Communicatieadviseur
• Onderzoeker

Taak (Wat?)

Dit is de concrete opdracht die je de AI geeft. Wat moet er worden gemaakt? Bijvoorbeeld: ‘Maak een;

• Een social media strategie
• Een reeks voor Instagram posts
• Een marketing analyse
• Een hashtag strategie
• Een blog
• Een e-mailfunnel opzetten
• Een adviesrapport
• Een persbericht

Formaat (Hoe?)

Hier specificeer je in welke vorm je het resultaat wilt ontvangen. Dit zorgt voor consistentie en bruikbaarheid. Bijvoorbeeld: ‘Maak een;

• Rapport
• Tabel
• Presentatie
  • PDF
  • Powerpoint
  • Word Document
• Stappenplan
• Infographic
• Carrousselpost
• Adviesrapport

 

 

 

 

 

 

 

 

Voordelen van het Rol-Taak-Formaat framework

Het Rol-Taak-Formaat framework (RTF-framework) biedt verschillende voordelen:

1. Volledigheid: Het bevat alle belangrijke elementen voor een effectieve prompt.
2. Eenvoud: Direct toepasbaar zonder uitgebreide training.
3. Flexibiliteit: Bruikbaar voor diverse toepassingen, van marketing tot beleid.
4. Aanpasbaarheid: Zoals zichtbaar op de So-MC prompting sheets, is het framework aan te passen voor specifieke domeinen zoals marketing, social media en beleid.

 

 

Hoe pas je het Rol-Taak-Formaat framework toe?

Laten we een voorbeeld nemen:

In plaats van te vragen: “Geef me ideeën voor social media”, gebruik je het framework:

“Handel als een Social Media Manager met 10+ jaar ervaring in de B2B sector. Creëer een contentstrategie voor LinkedIn voor een IT-consultancybedrijf. Geef dit weer als een contentplanning-overzicht voor de komende 4 weken met thema’s, contenttypen en publicatiefrequentie.”

Je ziet direct hoe veel specifieker deze prompt is:

• Rol: Social Media Manager met 10+ jaar B2B ervaring
• Taak: Een LinkedIn contentstrategie maken
• Formaat: Contentplanning-overzicht voor 4 weken

 

Praktische tips voor betere prompts

1. Wees specifiek over je doelgroep en doelstellingen.
2. Geef context over je branche of situatie.
3. Vraag om een bepaalde toon die past bij je merk of doelgroep.
4. Specificeer de lengte van het gewenste resultaat.
5. Vraag om bronnen (Tip! Gebruik Perplexity als taalmodel)

 

Toepassing in de praktijk

Het Rol-Taak-Formaat framework biedt een concrete methode voor effectief AI-gebruik. Middels de uitgewerkte ‘sheets’ hopen we je inspiratie te geven om direct op weg te helpen. Door te experimenteren met verschillende combinaties van rollen, taken en formaten kun je ontdekken welke aanpak het beste werkt voor jouw specifieke situatie. Prompting verbetert met oefening en praktijkervaring.

 

So! Wil je meer leren over het gericht inzetten van AI? 

Wil je meer leren over AI, AI Tools en AI gedreven Social Media? Word member van So-MC of neem contact op voor de mogelijkheden!